Tên gọi khác: Ký giả.
Là người làm việc cho Đài phát thanh, Đài truyền hình, Hãng thông tấn, Báo chí… với vai trò, nhiệm vụ chính là viết tin, bài và ký tên cho bài báo bằng chính tên người viết hay bằng bút danh. Đôi khi họ còn là những nhà quay phim, chụp hình…
Yêu cầu nghề nghiệp
Nhiệm vụ
- Phát hiện, thu thập tin tức và phát triển thành tin tức/bài viết/phóng sự phù hợp để truyền tải một cách nhanh chóng, khách quan tới độc giả.
- Xây dựng đề cương, thực hiện viết tin, bài theo phân công và hướng dẫn của trưởng ban biên tập.
- Tổ chức thực hiện viết, chụp ảnh, quay phim các thể loại báo chí có nội dung tổng hợp, chủ đề lớn thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau.
- Kết nối với nhân vật/khách mời/chuyên gia để có bài viết phong phú hơn.
- Thực hiện kỹ năng phỏng vấn để thu thập thông tin đa chiều.
- Viết bình luận, xã luận có nội dung liên quan đến trong nước và thế giới.
- Phối hợp với ekip như: biên tập viên, quay phim, kỹ thuật dựng, kỹ thuật âm thanh, ánh sáng… để tạo ra sản phẩm hoàn chỉnh.
- Chủ động tìm và phát hiện đề tài đang được xã hội quan tâm với thái độ trung thực, khách quan.
- Tổ chức và củng cố mạng lưới thông tin viên, cộng tác viên, tổ chức, hội nhóm… để có nguồn thông tin chính xác, nhanh nhạy.
- Biên tập, xét duyệt tin bài trước khi đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng và chịu trách nhiệm cá nhân về nội dung các tin, bài đó.
Khả năng cần có
- Làm việc dưới áp lực thời gian và hạn chót của công việc.
- Thích ứng nhanh với sự thay đổi môi trường sống và làm việc.
- Công bằng, trung thực và trách nhiệm.
- Nghiên cứu và khám phá kiến thức.
- Làm việc chuyên nghiệp chủ động, độc lập.
- Kiên trì, chăm chỉ, nhiệt tình, say mê sáng tạo.
- Cảm thông, chia sẻ với đồng nghiệp.
- Sáng tạo.
- Khả năng tác nghiệp nhanh nhạy, tại nhiều địa điểm khác nhau.
- Khả năng phân tích và nhìn nhận vấn đề đa chiều.
- Không ngại khó, không ngại khổ, dũng cảm đương đầu với những vấn đề khó của xã hội.
Kiến thức chuyên ngành
- Các học thuyết và nguyên tắc của nghệ thuật giao tiếp, truyền thông liên cá nhân và truyền thông qua phương tiện đại chúng để truyền thông một cách hiệu quả bằng lời viết, lời nói và các dạng thức khác.
- Luật pháp và đạo đức báo chí truyền thông trong hoạt động tác nghiệp.
- Mô hình tổ chức và quy trình hoạt động của tòa soạn báo chí hoặc cơ quan truyền thông.
- Vai trò, nhiệm vụ của các cá nhân trong tòa soạn báo chí hoặc cơ quan truyền thông.
- Vai trò, thế mạnh của các kênh truyền thông đại chúng trong xã hội.
- Bối cảnh và đặc thù trong lao động của nhà báo, về sáng tạo nội dung báo chí hiện đại… trong môi trường số.
- Vận hành và kiểm soát trang thiết bị, máy móc, phần mềm về các công cụ thiết kế – quay – dựng đáp ứng các hoạt động nghiệp vụ.
- Báo chí số như các nguyên tắc xử lý và phân tích dữ liệu số, các công cụ phân tích dữ liệu… tạo cơ sở cho việc quản trị hiệu quả truyền tải nội dung.
- Kinh tế học báo chí, đặc điểm riêng và cách vận hành của thị trường báo chí, các mô hình kinh doanh của báo chí thế giới.
- Vai trò và mối quan hệ giữa các cá nhân trong quy trình sản xuất sản phẩm truyền thông.
- Các thành tố và nguyên tắc trong việc thiết kế trình bày báo in, trang website, hay xây dựng chỉnh thể chương trình phát thanh – truyền hình.
- Kiến thức tổng hợp về kinh tế – văn hóa – chính trị – xã hội.
- Kiến thức về nghiệp vụ chuyên ngành; về tổ chức, hoạt động của ngành, đơn vị, địa phương, cơ sở có liên quan đến nhiệm vụ được phân công theo quy định của Luật Báo chí.
- Kiến thức chuyên sâu trong lĩnh vực được phân công phụ trách.
- Tâm lý học, tâm lý nhân vật.
Kỹ năng (nghiệp vụ, kỹ năng mềm,…)
Kỹ năng cơ bản
- Giao tiếp.
- Phản biện.
- Tìm kiếm thông tin.
- Phân tích, đánh giá.
- Xử lý tình huống.
- Lập luận tư duy và giải quyết vấn đề.
- Tư duy hệ thống.
- Lập kế hoạch.
- Quản lý thời gian.
- Tự học.
- Làm việc cá nhân và làm việc nhóm.
- Phỏng vấn, kỹ năng đặt câu hỏi.
- Khai thác tâm lý và thuyết phục nhân vật.
- Kỹ năng giao tiếp qua phương tiện truyền thông đại chúng.
Kỹ năng nghiệp vụ
- Sử dụng thiết bị truyền thông: máy quay phim, máy ảnh, máy ghi âm…
- Phỏng vấn.
- Theo dõi.
- Phát hiện chủ đề, đề tài.
- Thu thập và thẩm định thông tin.
- Xử lý và tổ chức thông tin.
- Sáng tạo, viết, biên tập tác phẩm báo chí, truyền thông.
- Thiết kế và sản xuất ấn phẩm báo chí và sản xuất chương trình phát thanh – truyền hình (tác nghiệp linh hoạt trong các loại hình báo chí, và tác nghiệp các thể loại báo chí).
- Tổ chức sản xuất các sản phẩm báo chí – truyền thông.
- Ứng dụng kỹ thuật công nghệ trong lao động báo chí.
- Sử dụng các phần mềm chuyên ngành phục vụ tác nghiệp.
- Cập nhật và dự đoán xu thế phát triển ngành nghề.
- Kết nối với nhân vật, sự kiện, khách mời để triển khai đề tài với góc nhìn đa chiều.
- Nắm bắt nhanh tâm lý, suy nghĩ của khách mời/nhân vật.
- Tạo dựng mối quan hệ và các nguồn tin tức.
Công cụ nghề nghiệp
Máy móc, thiết bị
- Máy tính.
- Điện thoại.
- Micro.
- Máy ghi âm.
- Máy ảnh, máy quay phim và các loại máy móc, thiết bị khác phục vụ cho quá trình tác nghiệp…
Công cụ phần mềm
- Các phần mềm chuyên dụng như Adobe Photoshop, Adobe Audition, Adobe Premiere, Cool Edit…
- Các phần mềm tin học văn phòng: Word, Excel, PowerPoint, SPSS…
- Các phần mềm truy cập và chia sẻ dữ liệu như: Dropbox, Google Drive, Microsoft SharePoint…
- Các phần mềm thuyết trình trực tuyến: Skype, Zoom…
- Các công cụ, phần mềm khác theo quy định tại nơi làm việc.
Sở thích, tính cách
Vị trí nghề nghiệp này thường phù hợp với người có sở thích, tính cách sau:
Thông tin khác
Phạm vi việc làm
- Các cơ quan báo, tạp chí, hãng tin, đài phát thanh, đài truyền hình.
- Các cơ sở đào tạo và nghiên cứu khoa học về báo chí và truyền thông đại chúng.
- Cơ quan lãnh đạo, quản lý thông tin báo chí.
- Các cơ quan văn hoá – tư tưởng.
- Các cơ quan, tổ chức truyền thông vận động xã hội, các bộ phận thông tin tổng hợp của các cơ quan, đơn vị, tổ chức chính trị – xã hội.
- Các công ty, tổ hợp, tập đoàn, doanh nghiệp kinh tế, thương mại, dịch vụ, tổ chức phi chính phủ trong và ngoài nước…
Yêu cầu bằng cấp, chứng chỉ
- Tốt nghiệp chuyên ngành Báo chí hoặc ngành học khác liên quan.
- Chứng chỉ tin học ứng dụng nâng cao.
- Chứng chỉ ngoại ngữ ở trình độ B1 tương đương bậc 3 theo Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam hoặc Chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế tương đương.