Là người đưa ra thông tin, nhận xét, phân tích, bình luận, tường thuật về một trận đấu hay một sự kiện thể thao trong thời gian thực, thường là khi chương trình, sự kiện thể thao đó được phát sóng trực tiếp.
Yêu cầu nghề nghiệp
Nhiệm vụ
- Tìm kiếm tin tức liên quan đến sự kiện thể thao, trận đấu và các nhân vật có liên quan trước sự kiện.
- Chuẩn bị tài liệu, ghi nhớ, tìm hiểu mọi thông tin thật kỹ trước sự kiện, trận đấu.
- Tiến hành buổi tường thuật trực tiếp.
- Chú ý tới những hành động nổi bật của các cầu thủ, diễn biến kịch tính của trận đấu để bình luận, tường thuật lại và truyền cảm xúc của mình vào ngôn ngữ bình luận để thêm phần hấp dẫn độc giả.
- Đưa ra những liên tưởng thú vị, ứng biến linh hoạt, móc nối vào những sự kiện khác nhau để đem tới những góc nhìn mới.
- Phỏng vấn các huấn luyện viên, nhà báo, chuyên gia thể thao để lấy tư liệu triển khai trong quá trình bình luận.
- Bình luận trước, sau trận đấu và sự kiện thể thao.
- Dẫn chương trình và ngồi bàn tròn đưa ra các ý kiến cùng với các chuyên gia.
- Dự đoán về chiến lược của huấn luyện viên, tỉ số trận đấu những căn cứ, cơ sở năng lực và lối chơi của từng đội.
- Tổng kết lại những điểm nổi bật sau trận đấu, chiến lược mà huấn luyện viên đã áp dụng để khán giả có cái nhìn tổng thể về sự kiện, chương trình.
- Khai thác ý kiến, quan điểm của chuyên gia để bổ sung cho màn bình luận.
- Viết tin bài bình luận dựa trên những kiến thức, hiểu biết của mình một cách chi tiết.
- Tham gia sản xuất chương trình, bản tin, tạp chí thể thao.
- Lên kịch bản chương trình, bố cục bản tin, góp ý chỉnh sửa bản tin thể thao trước khi phát sóng.
Khả năng cần có
- Sáng tạo.
- Nghiên cứu và khám phá kiến thức.
- Làm việc dưới áp lực thời gian và hạn chót của công việc.
- Làm việc chuyên nghiệp chủ động, độc lập.
- Thích ứng nhanh với sự thay đổi môi trường sống và làm việc.
- Kiên trì, chăm chỉ, nhiệt tình, say mê sáng tạo.
- Cảm thông, chia sẻ với đồng nghiệp.
- Công bằng, trung thực và trách nhiệm.
- Giọng nói truyền cảm.
- Có cá tính, phong cách riêng.
- Lối dẫn dắt, bình luận hấp dẫn.
- Có cái nhìn khách quan, công bằng.
- Có trí nhớ tốt.
- Có khả năng làm việc trong nhiều khung giờ.
- Có khả năng quan sát tốt.
- Đam mê với thể thao.
- Khả năng liên tưởng.
- Giọng nói chuẩn, không ngọng, không nói tiếng lóng.
Kiến thức chuyên ngành
- Các học thuyết và nguyên tắc của nghệ thuật giao tiếp, truyền thông liên cá nhân và truyền thông qua phương tiện đại chúng để truyền thông một cách hiệu quả bằng lời viết, lời nói và các dạng thức khác.
- Luật pháp và đạo đức báo chí truyền thông trong hoạt động tác nghiệp.
- Mô hình tổ chức và quy trình hoạt động của tòa soạn báo chí hoặc cơ quan truyền thông.
- Vai trò, nhiệm vụ của các cá nhân trong tòa soạn báo chí hoặc cơ quan truyền thông.
- Vai trò, thế mạnh của các kênh truyền thông đại chúng trong xã hội.
- Bối cảnh và đặc thù trong lao động của nhà báo, về sáng tạo nội dung báo chí hiện đại… trong môi trường số.
- Vận hành và kiểm soát trang thiết bị, máy móc, phần mềm về các công cụ thiết kế – quay – dựng đáp ứng các hoạt động nghiệp vụ.
- Báo chí số như các nguyên tắc xử lý và phân tích dữ liệu số, các công cụ phân tích dữ liệu… tạo cơ sở cho việc quản trị hiệu quả truyền tải nội dung.
- Kinh tế học báo chí, đặc điểm riêng và cách vận hành của thị trường báo chí, các mô hình kinh doanh của báo chí thế giới.
- Vai trò và mối quan hệ giữa các cá nhân trong quy trình sản xuất sản phẩm truyền thông.
- Các thành tố và nguyên tắc trong việc thiết kế trình bày báo in, trang website, hay xây dựng chỉnh thể chương trình phát thanh – truyền hình.
- Chuyên môn sâu rộng về thể thao, cụ thể: các quy tắc, lịch sử của môn thể thao, chiến lược mà các đội sử dụng và những người chơi tham gia.
- Các thể loại bình luận: bình luận trên truyền hình, bình luận online, bình luận phủi (thường là dành cho các trận đấu bóng đá).
- Quy định, luật thể thao, hiểu về quyết định của trọng tài.
- Kiến thức tổ chức chương trình truyền hình, dẫn dắt chương trình truyền hình.
- Ngôn ngữ báo chí, bao gồm: các thuật ngữ, các ngôn ngữ, văn phong của từng thể loại báo chí khác nhau.
Kỹ năng (nghiệp vụ, kỹ năng mềm,…)
Kỹ năng cơ bản
- Dẫn dắt.
- Phân tích, đánh giá.
- Xử lý tình huống.
- Lên ý tưởng, soạn thảo nội dung chương trình.
- Kiểm soát cảm xúc.
- Ra quyết định
- Giao tiếp.
- Phản biện.
- Tìm kiếm thông tin.
- Lập luận tư duy và giải quyết vấn đề.
- Tư duy hệ thống.
- Lập kế hoạch.
- Quản lý thời gian.
- Tự học.
- Làm việc cá nhân và làm việc nhóm.
- Sử dụng ngoại ngữ thành thạo.
Kỹ năng nghiệp vụ
- Sử dụng thiết bị truyền thông: máy quay phim, máy ảnh, máy ghi âm…
- Phỏng vấn.
- Theo dõi.
- Phát hiện chủ đề, đề tài.
- Thu thập và thẩm định thông tin.
- Xử lý và tổ chức thông tin.
- Biên tập tác phẩm báo chí, truyền thông.
- Thiết kế và sản xuất ấn phẩm báo chí và sản xuất chương trình phát thanh – truyền hình (tác nghiệp linh hoạt trong các loại hình báo chí, và tác nghiệp các thể loại báo chí).
- Tổ chức sản xuất các sản phẩm báo chí – truyền thông.
- Ứng dụng kỹ thuật công nghệ trong lao động báo chí.
- Sử dụng các phần mềm chuyên ngành phục vụ tác nghiệp.
- Cập nhật và dự đoán xu thế phát triển ngành nghề.
- Sử dụng tiếng Việt đúng ngữ pháp chính tả.
- Tổ chức buổi bình luận thể thao và lên ý tưởng về chương trình với khách mời.
- Nói lưu loát, truyền cảm hứng, có dẫn chứng, có sức thuyết phục.
- Xây dựng kịch bản bình luận thể thao.
Công cụ nghề nghiệp
Máy móc, thiết bị
- Máy tính.
- Điện thoại.
- Micro.
- Máy ghi âm.
- Máy ảnh, máy quay phim và các loại máy móc, thiết bị khác phục vụ cho quá trình tác nghiệp…
Công cụ phần mềm
- Các phần mềm chuyên dụng như Adobe Photoshop, Adobe Audition, Adobe Premiere, Cool Edit…
- Các phần mềm tin học văn phòng: Word, Excel, PowerPoint…
- Các phần mềm truy cập và chia sẻ dữ liệu như: Dropbox, Google Drive, Microsoft SharePoint…
- Các phần mềm thuyết trình trực tuyến: Skype, Zoom…
- SofaScore cung cấp thông tin đầy đủ về bóng đá.
- Các công cụ, phần mềm khác theo quy định tại nơi làm việc.
Thông tin khác
Phạm vi việc làm
- Các đài truyền hình.
- Các cơ sở đào tạo và nghiên cứu khoa học về báo chí và truyền thông đại chúng.
Yêu cầu bằng cấp, chứng chỉ
- Tốt nghiệp chuyên ngành Báo chí hoặc ngành học khác liên quan.
- Chứng chỉ tin học ứng dụng nâng cao.
- Chứng chỉ ngoại ngữ ở trình độ B1 tương đương bậc 3 theo Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam hoặc Chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế tương đương.