Tên gọi khác: Chuyên viên quay phim, Quay phim, Thợ quay phim, Thợ vận hành máy quay phim, Người quay phim
Là người có nhiệm vụ điều khiển máy quay phim hoặc máy bay quay phim ghi lại những thước phim theo chỉ đạo của đạo diễn. Người quay phim là một phần không thể thiếu trong đoàn làm phim, trên phim trường họ phải làm nhiều công việc khác nhau nhưng chung quy mục đích nhằm đảm bảo việc lưu giữ những thước phim và những hình ảnh đạt chất lượng tốt nhất theo yêu cầu của đạo diễn. Ngoài ra, họ còn có thể làm việc ở các cơ quan báo chí, kênh/đài truyền hình để thực hiện quay/ghi hình các sản phẩm truyền hình.
Yêu cầu nghề nghiệp
Nhiệm vụ
- Nhận kịch bản từ phía đạo diễn và tiến hành lên ý tưởng cho cảnh quay cho từng diễn biến trong kịch bản.
- Quản lý tất cả các máy quay và chuẩn bị máy quay ở các chế độ cố định, gắn chúng trên đường ray hoặc cần trục trước khi buổi ghi hình diễn ra.
- Thực hiện kiểm tra và vệ sinh thiết bị để đảm bảo tình trạng hoạt động tốt.
- Phối hợp với đạo diễn, kỹ thuật viên âm thanh và ánh sáng để thực hiện các nhiệm vụ và xác định trình tự quay phim.
- Thực hiện tất cả các kiểm tra chất lượng liên quan đến bảo trì máy quay.
- Chọn những hướng để đặt ống kính sao cho hình ảnh thu được phải đẹp nhất, ánh sáng cần vừa đủ để làm nổi bật vẻ đẹp của những nhân vật, hoặc những khung cảnh trong khung hình.
- Đưa ra những ý kiến, quyết định và những sáng tạo để mang đến cho người xem những cảm nhận ấn tượng.
- Tổng hợp tất cả những thước phim đã quay được và chuyển chúng vào thiết bị máy tính để tiến hành công tác dựng phim và chỉnh sửa.
- Sử dụng những kỹ năng và kỹ thuật chuyên môn để cắt ghép những thước phim để chúng được xuất hiện một cách trình tự.
- Đảm bảo nội dung của đoạn phim xuất hiện logic và không xảy ra lỗi.
- Lựa chọn những nhạc nền phù hợp với từng phân cảnh trong video và ghép nhạc vào hình ảnh.
- Chỉnh sửa lại lần cuối và hoàn thiện những yếu tố màu sắc và sử dụng thêm các hiệu ứng để thước phim thêm sống động.
- Lưu trữ các tệp (file) video trong một thiết bị riêng.
- Thực hiện các công việc khác về chuyên môn theo chỉ đạo của đạo diễn.
Khả năng cần có
- Sáng tạo.
- Nghiên cứu và khám phá kiến thức.
- Làm việc dưới áp lực thời gian và hạn chót của công việc.
- Làm việc chuyên nghiệp chủ động, độc lập.
- Thích ứng nhanh với sự thay đổi môi trường sống và làm việc.
- Kiên trì, chăm chỉ, nhiệt tình, say mê sáng tạo.
- Cảm thông, chia sẻ với đồng nghiệp.
- Công bằng, trung thực và trách nhiệm.
- Tư duy logic.
- Khả năng nắm bắt nhanh nhạy ý tưởng mà đạo diễn muốn truyền tải.
- Yêu thích đối với nghệ thuật, đặc biệt là quay phim.
- Tính tỉ mỉ, cẩn thận.
- Tư duy thẩm mỹ và nghệ thuật.
- Trí tưởng tượng phong phú.
- Sức khỏe tốt, chịu được áp lực cao của công việc.
- Nắm bắt xu hướng nhạy bén.
Kiến thức chuyên ngành
- Các học thuyết và nguyên tắc của nghệ thuật giao tiếp, truyền thông liên cá nhân và truyền thông qua phương tiện đại chúng để truyền thông một cách hiệu quả bằng lời viết, lời nói và các dạng thức khác.
- Luật pháp và đạo đức báo chí truyền thông trong hoạt động tác nghiệp.
- Mô hình tổ chức và quy trình hoạt động của tòa soạn báo chí hoặc cơ quan truyền thông.
- Vai trò, nhiệm vụ của các cá nhân trong tòa soạn báo chí hoặc cơ quan truyền thông.
- Vai trò, thế mạnh của các kênh truyền thông đại chúng trong xã hội.
- Bối cảnh và đặc thù trong lao động của nhà báo, về sáng tạo nội dung báo chí hiện đại… trong môi trường số.
- Vận hành và kiểm soát trang thiết bị, máy móc, phần mềm về các công cụ thiết kế – quay – dựng đáp ứng các hoạt động nghiệp vụ.
- Báo chí số như các nguyên tắc xử lý và phân tích dữ liệu số, các công cụ phân tích dữ liệu… tạo cơ sở cho việc quản trị hiệu quả truyền tải nội dung.
- Kinh tế học báo chí, đặc điểm riêng và cách vận hành của thị trường báo chí, các mô hình kinh doanh của báo chí thế giới.
- Vai trò và mối quan hệ giữa các cá nhân trong quy trình sản xuất sản phẩm truyền thông.
- Các thành tố và nguyên tắc trong việc xây dựng chỉnh thể chương trình phát thanh – truyền hình.
- Các loại máy quay phim chuyên dụng.
- Nghệ thuật quay phim.
- Kỹ thuật quay phim.
- m thanh, chiếu sáng, hiệu ứng… trong quá trình quay phim.
- Kiến thức về dựng phim.
- Tư duy hình ảnh, quy trình và phương pháp sáng tạo, tổ chức sản xuất các sản phẩm.
- Kiến thức về tổ chức chương trình truyền hình, tổ chức quay dựng các video viral, quảng cáo…
- Luật sở hữu trí tuệ, đặc biệt là Quyền tác giả.
- Ngôn ngữ tạo hình quay phim để ứng dụng trong các thể loại như: Quay phim tin tức, quay phim phóng sự, quay phim hội thoại, quay phim quảng cáo, quay phim ca nhạc, quay phim dịch vụ…
- An toàn lao động và phòng chống cháy nổ đảm bảo an toàn cho người và thiết bị.
Kỹ năng (nghiệp vụ, kỹ năng mềm,…)
Kỹ năng cơ bản
- Giao tiếp.
- Phản biện.
- Tìm kiếm thông tin.
- Phân tích, đánh giá.
- Xử lý tình huống.
- Lập luận tư duy và giải quyết vấn đề.
- Tư duy hệ thống.
- Lập kế hoạch.
- Quản lý thời gian.
- Tự học.
- Làm việc cá nhân và làm việc nhóm.
- Lắng nghe những góp ý từ đạo diễn hoặc phản hồi từ phía diễn viên.
Kỹ năng nghiệp vụ
- Sử dụng thiết bị truyền thông: máy quay phim, máy ảnh, máy ghi âm…
- Phát hiện chủ đề, đề tài.
- Thu thập và thẩm định thông tin.
- Xử lý và tổ chức thông tin.
- Biên tập tác phẩm báo chí, truyền thông.
- Thiết kế và sản xuất ấn phẩm báo chí và sản xuất chương trình phát thanh – truyền hình (tác nghiệp linh hoạt trong các loại hình báo chí, và tác nghiệp các thể loại báo chí).
- Tổ chức sản xuất các sản phẩm truyền thông, các chương trình truyền hình.
- Ứng dụng kỹ thuật công nghệ trong lao động báo chí.
- Sử dụng các phần mềm chuyên ngành phục vụ tác nghiệp.
- Cập nhật và dự đoán xu thế phát triển ngành nghề.
- Dàn dựng bố cục khuôn hình và thiết kế các chuyển động máy.
- Sử dụng thuần thục các loại máy quay, bao gồm máy quay phim nhựa và máy quay phim kỹ thuật số.
- Kỹ năng cơ bản và nâng cao về dựng phim.
- Khai thác, sử dụng, vận hành, bảo quản máy quay, đèn chiếu và các thiết bị hỗ trợ quay phim.
- Chọn góc máy, ghi hình các cỡ ảnh, các thủ pháp kết hợp động tác máy trong ghi hình tạo hiệu quả hình ảnh theo yêu cầu.
- Kỹ năng quay phim đa dạng khi quay phim trong các thể loại phóng sự, tọa đàm, gameshow, MV, quảng cáo…
- Xử lý âm thanh, hình ảnh, ánh sáng để chủ động trong quá trình tác nghiệp tại hiện trường.
- Thực hiện các thể loại báo truyền hình.
- Biên tập tác phẩm và biên tập chương trình truyền hình về hình ảnh.
- Đạo diễn hình ảnh các chương trình truyền hình.
- Truyền tải thông tin, giúp diễn viên hiểu được ý đồ của cảnh quay.
- Đọc, hiểu thông tin từ kịch bản của đạo diễn.
Công cụ nghề nghiệp
Máy móc, thiết bị
- Máy quay kỹ thuật số.
- Micro (mic thu âm).
- Đèn chiếu sáng.
- Gimbal chống rung.
- Cẩu quay phim Camera Crane (Boom cẩu).
- Thanh trượt slider – dolly.
- Máy tính.
- Điện thoại.
- Các máy móc, thiết bị phụ trợ phục vụ công việc…
Công cụ phần mềm
- Các phần mềm chuyên dụng như Photoshop, Adobe Audition, Adobe Premiers, Cool Edit, OpenShot, VSDC, HitFilm Express, Shortcut…
- Các phần mềm tin học văn phòng: Word, Excel, PowerPoint, SPSS…
- Các phần mềm truy cập và chia sẻ dữ liệu như: Dropbox, Google Drive, Microsoft SharePoint…
- Các phần mềm thuyết trình trực tuyến: Skype, Zoom…
- Các công cụ, phần mềm khác theo quy định tại nơi làm việc.
Thông tin khác
Phạm vi việc làm
- Các cơ quan báo chí, đài phát thanh, đài truyền hình.
- Các cơ quan văn hoá – tư tưởng.
- Các cơ quan, tổ chức truyền thông vận động xã hội, các bộ phận thông tin tổng hợp của các cơ quan, đơn vị, tổ chức chính trị – xã hội.
- Các công ty, tổ hợp, tập đoàn, doanh nghiệp kinh tế, thương mại, dịch vụ, tổ chức phi chính phủ trong và ngoài nước…
- Các hãng/đoàn làm phim, đơn vị làm phim trực thuộc các bộ, ngành trong cả nước, đài truyền hình trung ương và địa phương hay tại các công ty truyền thông, quảng cáo.
- Làm việc tại các đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp nhà nước hoặc doanh nghiệp tư nhân… có nhu cầu tuyển dụng.
Yêu cầu bằng cấp, chứng chỉ
- Tốt nghiệp chuyên ngành Quay phim, Quay phim truyền hình, Quay phim điện ảnh hoặc ngành học khác liên quan.
- Chứng chỉ tin học ứng dụng nâng cao.
- Chứng chỉ ngoại ngữ ở trình độ B1 tương đương bậc 3 theo Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam hoặc Chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế tương đương.